Đề xuất gói an sinh xã hội 27 nghìn tỷ hỗ trợ lao động gặp khó, mất việcĐề xuất gói an sinh xã hội 27 nghìn tỷ hỗ trợ lao động gặp khó, mất việc

Vietstock – Đề xuất gói an sinh xã hội 27 nghìn tỷ hỗ trợ lao động gặp khó, mất việc

Bộ LĐ-TB&XH đang hoàn thiện dự thảo gói hỗ trợ an sinh lần thứ 2, để hỗ trợ người lao động (LĐ) và người tiêu dùng LĐ gặp khó khăn do dịch COVID-19. Dự kiến, gói hỗ trợ lần này khoảng 27.000 tỷ đồng. Thủ tướng cũng vừa bắt buộc Bộ LĐ-TB&XH sớm hoàn thiện dự thảo gói hỗ trợ trên. Trong lúc đấy, gói an sinh lần 1 sắp 62.000 tỷ đồng chỉ giải ngân được hơn 22%.

Gói an sinh lần 2 được đề xuất tập trung hỗ trợ lao động bị mất việc làm do dịch COVID-19 (trong ảnh công nhân phân phối hạt nhựa trong khu công nghiệp tỉnh Bắc Ninh). Ảnh: Hồng Vĩnh

Tập trung hỗ trợ LÐ mất việc làm

Văn phòng Chính phủ vừa Thông báo kết luận của Thủ tướng Phạm Minh Chính mang Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về mọi chính sách hỗ trợ LĐ và người tiêu dùng LĐ gặp khó khăn do đại dịch COVID-19. Theo đấy, Thủ tướng bắt buộc Bộ LĐ-TB&XH khẩn trương tiếp thu ý kiến mọi bộ, ngành hoàn thiện dự thảo nghị quyết này để trình Bộ Chính trị cho ý kiến.

Theo Tổng cục Thống kê (Bộ KH&ĐT), dịch COVID-19 tiếp tục tác động mạnh tới thị trường LĐ, lúc trong quý 1/2021, có tới 9,1 triệu LĐ bị ảnh hưởng. Trong đấy, có hơn nửa triệu LĐ bị mất việc làm, hơn 2,8 triệu người buộc phải tạm nghỉ việc ko lương. Đợt bùng phát dịch COVID-19 lần thứ 4 đã lây lan vào mọi khu công nghiệp, khu chế xuất, nơi tập trung nhiều công ty và LĐ. Nhiều ngành nghề tiếp tục chịu ảnh hưởng mạnh, như: vận tải hành khách, hàng ko, du lịch, khách sạn, giải trí, văn hóa, thể thao…

Sở hữu những tác động trên, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, cần thêm chính sách để hỗ trợ LĐ, công ty vượt qua khó khăn do dịch bệnh. Do đấy, bộ này đề xuất gói hỗ trợ an sinh lần 2, mang tổng trị giá trên 27.300 tỷ đồng. Cụ thể, miễn tiền đóng vào Quỹ Bảo hiểm tai nạn LĐ, bệnh nghề nghiệp trong 12 tháng (mọi chế độ của LĐ vẫn được đảm bảo), tổng tiền miễn trên 3.600 tỷ đồng. Tiếp tục cho công ty tạm giới hạn đóng Quỹ hưu trí và tử tuất trong 6 tháng; tổng số tiền gia hạn đóng trên 11.300 tỷ đồng. Dùng Quỹ bảo hiểm thất nghiệp hỗ trợ công ty đào tạo lại LĐ để duy trì việc làm, tổng số tiền hỗ trợ khoảng 3.000 tỷ đồng.

Bộ LĐ-TB&XH cũng đề xuất Nhà nước: Hỗ trợ trực tiếp LĐ giới hạn hợp đồng, LĐ nghỉ việc ko lương, mất việc nhưng chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp 1,8 triệu đồng/người, tổng kinh phí khoảng 380 tỷ đồng; Hỗ trợ hộ marketing buộc phải tạm đóng cửa để phòng dịch theo bắt buộc của cơ quan chức năng mức 2 triệu đồng/hộ/tháng, tổng kinh phí khoảng 600 tỷ đồng; Hỗ trợ tiền ăn cho em bé buộc phải bí quyết ly y tế phòng dịch mức 80.000 đồng/em bé/ngày, tổng kinh phí khoảng 70 tỷ đồng (từ ngân sách nhà nước và Quỹ bảo trợ em bé). Không tính ra, cơ quan soạn thảo đề xuất Trung ương hỗ trợ 1.000 tỷ đồng chia đều cho Bắc Giang và Bắc Ninh để hỗ trợ mọi đối tượng bị ảnh hưởng và lực lượng phòng chống dịch.

Cũng theo dự thảo nghị quyết trên, Ngân hàng Chính sách xã hội được đề nghị cho vay mang lãi suất 0% để trả lương cho người LĐ bị ngừng việc (tổng kinh phí trên 2.400 tỷ đồng); cho vay trả lương trong thời gian phục hồi phân phối (tổng kinh phí trên 5.000 tỷ đồng).

Bài học nào từ triển khai gói an sinh lần 1?

Trước đấy, để hỗ trợ LĐ bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, tháng 4/2020, gói an sinh lần 1 trị giá sắp 62.000 tỷ đồng cũng được Bộ LĐ-TB&XH đề xuất Chính phủ ban hành. Trong đấy, dự kiến khoảng 35.880 tỷ đồng hỗ trợ đối tượng chính sách, người nghèo; LĐ tự do và LĐ trong công ty mất việc làm, hộ marketing; khoảng 16.200 tỷ đồng cho công ty vay ưu đãi trả lương cho người LĐ. Không tính ra, còn tạm giới hạn đóng vào Quỹ hưu trí và tử tuất khoảng 6.500 tỷ đồng; hỗ trợ công ty đào tạo lại LĐ 3.000 tỷ đồng (từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp).

Theo Bộ LĐ-TB&XH, tới tháng 5/2021, gói an sinh trên giải ngân được sắp 14.000 tỷ đồng, tương đương hơn 22% dự kiến ban đầu, để hỗ trợ cho sắp 13,2 triệu người. Đa số khoản tiền này dùng để chi trực tiếp cho người thuộc hộ nghèo, gia đình chính sách; LĐ tự do và LĐ trong công ty mất việc làm, hộ marketing… Nhiều chỉ tiêu hỗ trợ còn lại đều ko đạt được như kế hoạch đặt ra. Trong đấy, 16.200 tỷ đồng cho vay trả lương chỉ cho vay được hơn 41 tỷ đồng; 3.000 tỷ đồng chi từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp ko giải ngân được. Thực tế này cho thấy, có nhiều thủ tục, vướng mắc mà cơ quan chức năng cần tháo gỡ.

Về kết quả giải ngân chưa như dự kiến, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, tại thời điểm đề xuất chính sách, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, số trường hợp dự kiến hỗ trợ lớn; thời gian triển khai kéo dài.Cơ sở xác định đối tượng để hỗ trợ gặp nhiều khó khăn, một số người ko đề nghị nhận hỗ trợ. Vẫn còn hiện tượng lập danh sách hộ nghèo, cận nghèo ko đúng tiêu chí, đã được phát hiện và chưa chi trả. Trong lúc đấy điều kiện cho công ty vay để trả lương chặt chẽ, số tiền vay thấp nên thực tế nhiều công ty đã “nản” lòng trong quá trình tiếp cận.

Theo thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, năm 2020, đã có hơn 1 triệu LĐ được chi trả trợ cấp từ Bảo hiểm thất nghiệp (tăng 30% so mang năm 2019). Tổng số tiền chi trợ cấp thất nghiệp và hỗ trợ học nghề trên 19.598 tỷ đồng (tăng 40% so mang năm 2019).

TS Nguyễn Thị Lan Hương, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội cũng cho biết, gói an sinh lần 1 đã truyền tải tinh thần “một miếng lúc đói bằng một gói lúc no”. Tuy nhiên, theo bà Hương, mọi điều kiện đặt ra mang LĐ để được nhận hỗ trợ quá phức tạp, khó triển khai trên thực tế, đặc biệt là mang nhóm cần được hỗ trợ là LĐ tự do.

Theo bà Hương, mang gói an sinh xã hội mới, cần triển khai nhanh và thủ tục đơn giản, chấp nhận một phần rủi ro có thể thực hiện sai mang một số đối tượng. Điều quan trọng là mọi người cần hỗ trợ đều nhận được hỗ trợ, nhầm vẫn hơn sót. Tương tự như cây “ATM gạo”, trong số người tới nhận có thể có người ko hẳn khó, nhưng hầu hết người khó khăn sẽ tới nhận, mục tiêu hỗ trợ vẫn đạt được.

LÊ HỮU VIỆT